Ωτίτιδα με υγρό (εκκριτική ωτίτιδα)

Οι ωτίτιδες είναι συνηθισμένες στα βρέφη και στα μικρά παιδιά και συχνά ακολουθούν τις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος όπως το κοινό κρυολόγημα.

Το αυτί διαιρείται ανατομικά σε τρία μέρη:στο έξω αυτί (εξωτερικό πτερύγιο, ακουστικός πόρος, τύμπανο), στο μέσο αυτί (κλειστή κοιλότητα πίσω από το τύμπανο που επικοινωνεί με τον ρινοφάρυγγα με ένα μικρό πόρο που ονομάζεται ευσταχιανή σάλπιγγα) και στο έσω αυτί (το αισθητήριο όργανο της ακοής και της ισορροπίας).

Η λοίμωξη της περιοχής του μέσου αυτιού, οφείλεται σε μικρόβια ή ιούς και ονομάζεται οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα. Επαναλαμβανόμενα επεισόδια μέσης ωτίτιδας μπορούν να προκαλέσουν εκκριτική ωτίτιδα (μέση ωτίτιδα με υγρό), μια παθολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από την παρουσία υγρού στην κοιλότητα του μέσου αυτιού. Η κατάσταση αυτή μπορεί να επηρεάσει την ακοή του παιδιού για όσο υπάρχει το υγρό (βαρηκοΐα αγωγιμότητας). Αν επιμείνει μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ομιλίας και συμπεριφοράς.

Σε περίπτωση λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού συχνά αναφέρεται ωταλγία και μπορεί να συνυπάρχει πυρετός ή πονοκέφαλος. Τα μικρότερα νήπια ή βρέφη μπορεί να εκφράζουν την ενόχλησή τους τραβώντας ή τρίβοντας το αυτί τους. Ένα παιδί με εκκριτική ωτίτιδα συχνά παραπονιέται ότι δεν ακούει καλά. Η διάγνωση γίνεται από τον παιδίατρο, ο οποίος και φροντίζει για την ανακούφιση από τα συμπτώματα και παρακολουθεί την πορεία. 

Στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει υποχώρηση του υγρού και αυτό-ΐαση. Τα αποσυμφορητικά φάρμακα και η αντιβίωση δεν φαίνεται να έχουν αποτελέσματα. Αν το υγρό  επιμείνει για διάστημα μεγαλύτερο των 3 μηνών χρειάζεται εκτίμηση από ωτορινολαρυγγολόγο. Είναι σημαντικό να αποκλειστούν αλλεργικά αίτια ή υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) που εμποδίζουν τον φυσικό αερισμό της κοιλότητας του μέσου αυτιού. Σε περιπτώσεις με χρονιότητα ή σημαντικά προβλήματα στην ακοή του παιδιού μπορεί να χρειαστεί  αποσυμφόρηση του υγρού με ειδική χειρουργική τεχνική (τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού). 

Για τη διευκόλυνση της αποσυμφόρησης της πίεσης στο μέσο αυτί συστήνονται από αρκετούς ωτορινολαρυγγολόγους οι παρακάτω πρακτικές:

  • Φύσημα ειδικού μπαλονιού με τη μύτη
  • Μάσημα τσίχλας χωρίς ζάχαρη

Αν και δεν υπάρχει ισχυρή επιστημονική τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητάς τους, φαίνεται ότι βοηθούν στο άνοιγμα της ευσταχιανής σάλπιγγας και την παροχέτευση του εγκλωβισμένου υγρού.

Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να μην καπνίζουν στους χώρους που βρίσκεται το παιδί γιατί το παθητικό κάπνισμα έχει βρεθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ωτίτιδας. Ο μητρικός θηλασμός φαίνεται να λειτουργεί προστατευτικά.