Κρυψορχία

Η κρυψορχία είναι η συχνότερη ανωμαλία των γεννητικών οργάνων στα αγόρια. Οφείλεται σε  ανωμαλία της καθόδου των όρχεων από την κοιλιακή κοιλότητα προς το όσχεο (σάκος που περιβάλει τους όρχεις) κατά τους τελευταίους μήνες της εμβρυϊκής ζωής. 

Είναι συχνότερη στα πρόωρα αγόρια με συχνότητα περίπου 30%. Σε αγόρια που γεννιούνται  τελειόμηνα παρατηρείται κρυψορχία σε συχνότητα 2–4%. Η αιτιολογία της δεν έχει πλήρως διευκρινιστεί.

Συνηθέστερα, η κρυψορχία αφορά τον έναν από τους δύο όρχεις. Σπανιότερα μπορεί να είναι αμφοτερόπλευρη.

Η κρυψορχία μπορεί να υπάρχει κατά τη γέννηση (συγγενής) αλλά μπορεί να εμφανιστεί και αργότερα μεταξύ 4 και 10 ετών (επίκτητη). Στην περίπτωση της επίκτητης κρυψορχίας, οι όρχεις ενώ έχουν κατέβει στο όσχεο κατά τη γέννηση, κάποια στιγμή μετακινούνται προς τα πάνω εκτός του όσχεου.

Φυσιολογικά και οι δύο όρχεις θα πρέπει να βρίσκονται μέσα στο όσχεο και να μπορούν να ψηλαφηθούν. Στην περίπτωση της κρυψορχίας, ο παιδίατρος ή ο γονιός θα διαπιστώσουν ότι το όσχεο είναι μικρότερο ή ασύμμετρο, γιατί είναι  άδειο στη μία πλευρά και γεμάτο στην άλλη.  Η κατάσταση αυτή δεν προκαλεί πόνο στο παιδί και δεν επηρεάζει τη διαδικασία της ούρησης.  Εάν η κρυψορχία διαπιστωθεί για πρώτη φορά από τον γονιό, θα πρέπει άμεσα να ενημερωθεί ο παιδίατρος, προκειμένου να εξετάσει κλινικά το παιδί και να προγραμματίσει την περιοδική επανεκτίμησή του.

Στα μισά περίπου αγόρια που γεννιούνται με κρυψορχία, οι όρχεις μετακινούνται προς την κανονική τους θέση στο όσχεο κατά τους πρώτους 6 μήνες της ζωής και εγκαθίστανται εκεί. Ο παιδίατρος θα πρέπει να παρακολουθεί περιοδικά τη θέση των όρχεων του αγοριού και στην περίπτωση που δεν έχουν κατέβει στο όσχεο είναι σημαντικό να ακολουθήσει εκτίμηση από ειδικό παιδοχειρουργό και να εξεταστεί το ενδεχόμενο χειρουργικής αποκατάστασης.

Οι λόγοι που καθιστούν αναγκαία τη χειρουργική διόρθωση της κρυψορχίας είναι σημαντικοί και έχουν σχέση με:

  • το ενδεχόμενο στειρότητας λόγω παραμονής του όρχεως σε περιβάλλον υψηλότερης θερμοκρασίας ( 370C στην κοιλιά αντί 340 C στο όσχεο)
  • την πιθανότητα μελλοντικής εμφάνισης καρκίνου των όρχεων
  • την πιθανότητα εμφάνισης βουβωνοκήλης 

Σε μερικά αγόρια, οι όρχεις δεν είναι καθηλωμένοι στο όσχεο και μπορεί να ανεβοκατεβαίνουν και να μετακινούνται μεταξύ όσχεου και κοιλιακής κοιλότητας. Στην περίπτωση αυτή οι όρχεις είναι ανασπώμενοι και μετακινούνται από το όσχεο προς τα πάνω λόγω σύσπασης ενός μυός όταν το παιδί κρυώνει, είναι σε μεγάλη ένταση ή κάνει κάποια συγκεκριμένη κίνηση. Όταν το παιδί ζεσταθεί ή ηρεμήσει, ο ανασπώμενος όρχις επιστρέφει στο όσχεο. Η κατάσταση αυτή είναι φυσιολογική και στα επόμενα χρόνια οι όρχεις σταθεροποιούνται στο όσχεο χωρίς κάποια ιατρική παρέμβαση. Απαιτείται, όμως, προσεκτική περιοδική εξέταση και παρακολούθηση, έως περίπου την περίοδο της εφηβείας, για να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο πραγματικής κρυψορχίας για την οποία επιβάλλεται θεραπεία.

Η χειρουργική επέμβαση στην περίπτωση της κρυψορχίας ή όρχεως που έχει ανασπασθεί για μεγάλο διάστημα, συνίσταται στην ανεύρεσή του και στην καθήλωσή του στο όσχεο. Η εγχείρηση αυτή ονομάζεται ορχεοπηξία και εάν γίνει σύντομα  προλαμβάνει αποτελεσματικά το ενδεχόμενο μελλοντικής εμφάνισης καρκίνου ή υπογονιμότητας. Η επέμβαση είναι σχετικά απλή και ασφαλής.

Οι γονείς  θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η αυτοεξέταση των όρχεων είναι σημαντικό να γίνεται περιοδικά στα μεγάλα αγόρια διότι συμβάλλει αποτελεσματικά στην έγκαιρη διάγνωση σοβαρών παθήσεων που προσβάλλουν τους όρχεις.